روز جهانی اختراعات و اکتشافات

اختراع و اکتشاف دستاورد بزرگی برای بشریت است. در حقیقت، یکی از شگفتی هایی که می توانید به آن فکر کنید، اختراع و اکتشاف و به کارگیری ایده‌های نوین ناشی از خلاقیت است.به همین دلیل اول مارس، روز جهانی اختراعات و اکتشافات نامگذاری شد.

اختراع تنها يكي از حقوق مالكيت فكري است. اولین اختراع یا اکتشاف بشر، از سوی «هومو ارکتوس‌ها» آتش بوده است. انسان‌های نخستین دست کم یک میلیون سال پیش آتش را اختراع و از آتش برای پخت غذا استفاده می‌کردند. در قوانین اکثر کشور ها اختراعات و اکتشافات تعریف نشده اند و ویژگی های آن ها بیان نگریده است. اختراع و اکتشاف دو ویژگی د‌ارد:

1-یک ابتکار جدید باشد؛
2-دارای کاربرد صنعتی باشد.

از دیدگاه برخی اختراع یک ایده نوین است که راه حل عملی را برای یک مشکل مشخص در زمینه تکنولوژی ارائه می دهد.بعضی از مولفین اختراع را راه حل در رابطه با یک مشکل مشخص در زمینه تکنولوژی دانسته اند. ابتکاری بودن اختراعات یعنی این که اختراعات برای اشخاص دیگری با مهارت عادی در صنعت مورد نظر اختراعات، واضح و معلوم نباشد. یعنی درجه‌ای از خلاقیت و اندیشه در اختراعات به کار رفته باشد. جدید بودن یعنی این که اختراعات در آن صنعت یا فن از قبل موجود نباشد و در جهان جدید باشد. بسیاری به اشتباه فکر می‌کنند که کافی است که اختراعات در ایران جدید باشد، در حالی که قانون صراحت دارد به جدید بودن اختراعات در جهان. به طور کلی می توان گفت اختراع در معنای اختصاصی به معنی طراحی و ایجاد یک ابزار یا دستگاه با کارکرد جدید است.

این معنا تقریباً” با واژه های خلق فناوری و نوآوری فناورانه(سخت افزاری) مترادف است. در معنای عام به معنی کلی هر گونه نوآوری است و با واژه ی نوآوری مترادف است. بیش ترین و متداول ترین کاربرد واژه ی اختراع به معنای اول می باشد به طور کلی اختراع نوعی از خلاقیت و نوآوری است. کاربرد صنعتی به جنبه علمی و کاربردی محصول یا فرایند اشاره دارد:

1-اختراع (Invention) عبارت است از به کارگیری دانسته های علمی و اجرایی برای ارایه یک کاربرد در مرحله عمل. ابداع جدیدی که کاربرد تکنیکی داشته باشد. در واقع راه حل تکنیکی مشکلی است. ولی این مرحله نیز، هنوز اختراع وارد بازار نشده و کاربرد عمومی برای حل یک مساله یا تامین یک نیاز پیدا نکرده است. اختراع نیازمند به کارگیری خلاقیت و یا اکتشاف علمی مرتبط می باشد. اختراع نمود فیزیکی از ایک ایده است. در حقیقت ایجاد یک محصول جدیدی که پیش از آن وجود نداشته است.
2-اکتشاف (Discovery) عبارت است از کشف مسیرهای جدید علمی و یا حل مسائل موجود بدون در نظر گرفتن مسایل اجرایی وتجاری. این امر معمولا مستلزم بهره گیری از خلاقیت است. اکتشاف مشاهده (observation) و بیان (description) چیزی که از قبل وجود دارد.

3-خلاقیت عبارت است از به کارگیری و پیاده سازی توانایی های ذهنی برای ایجاد و تحقق یک فکر و اندیشه نو در مرحله عمل.

برترین اختراعات و اکتشافات تاریخ
مورخان دوره های کشف و اختراعات بشر را به چند دوره تقسیم می کنند:

۱۰۰۰میلادی تا ۱۳۰۰میلادی،
۱۳۰۰میلادی تا ۱۴۰۰میلادی،
۱۵۰۰میلادی، ۱۶۰۰میلادی و … .

در سال ۱۰۲۳میلادی اولین پول کاغذی در چین چاپ شد. از زمان تولید اولین سکه قرن ها می گذرد. در طول این سال ها تاریخ نیز به ‌تدریج با آن ها پیش رفته است. از آن زمان که پرتره ملکه‌ها و پادشاهان روی سکه‌ها ضرب میشد پول مفهومی اجتماعی به خود گرفت. براساس برخی منابع اولین پول کاغذی توسط چینی ها اختراع شد. آن ها از این نوع پول ‌تاشدنی حدود ۵۰۰ سال قبل استفاده می کردند و نسبت به اروپاییان پیشی گرفته بودند اما در مدت زمانی که پول های کاغذی در سراسر جهان استفاده شد چین دچار بحران شدید مالی شد و علت آن تولید زیاد اسکناس بود. به همین خاطر در سال ۱۴۵۵ چین تولید اسکناس را متوقف کرد و تا چند دهه اقدام به تولید و چاپ پول کاغذی نکرد. هرچند اولین پول های کاغذی را به چینی ‌ها نسبت داده‌اند اما گفته می شود که داریوش اول اولین اسکناس ها را به‌وجود آورد.

در طرح ثبت اختراعات تقدیمی به مجلس شورای اسلامی، در تعریف اختراع آمده است: اختراع به معنای فکر یک مخترع است که در زمینه فناوری راه حل عملی برای یک مسئله خاص ارائه می کند. البته بین اختراع و ورقه اختراع باید تفاوت گذاشت ورقه اختراع سندی است که برای حمایت از اختراع صادر می شود.