زمانی که از مدهای رنگی صحبت می کنیم در واقع به نوعی از سیستم اعداد بحث می کنیم . به بیان دیگر شیوهای گوناگونی که می توان از ترکیب اعداد برای به دست آوردن رنگ های متفاوت وجود دارند و یا مجموعه های متفاوت اعداد به نحوی که هر مجموعه رنگی متمایز از سایر رنگ ها را به وجود می آورند . فتوشاپ دارای مدهای رنگی پایه ای است که می توان در انواع تصاویر و برای انواع کاربردها نظیر چاپ ، صفحه نمایش ، وب و… دارد که می توان به شیوه های گوناگون RGB (red, green, blue); CMYK (cyan, magenta, yellow, black); Lab Color (based on CIE L*a*b*), and Grayscale اشاره نمود.همچنین مد های ویژه ای نیز به نام Indexed Color و Duotone دارد که در کاربردهایی خاص که به آن اشاره خواهیم نمود به کار می رود .
برای درک بهتر سیستم عددی به عنوان مثال هر رنگ از شش عدد تشکیل می شود که هر رقم در سیستم شانزده شانزدهی (هگزا دسیمال) بوده و هر دورقم نیز میزان یک رنگ را نشان می دهد . مثلا 3#F1C1C رنگی را در مد RGB نشان می دهد که میزان رنگ 63 درصد قرمز،28 درصدسبز و 28 درصد آبی در آن به کار رفته است و یا رنگی را در مد CMYK نشان می دهد که میزان رنگ سبز پسته ای آن49درصد،رنگ قرمز متمایل به نارنجی آن 78درصد، رنگ زرد آن 69 درصد و رنگ سیاه آن نیز 69 درصد می باشد . اگر بر روی پالت رنگ در پایین نوار ابزار فتوشاپ کلیک کنید و سپس در سمت چپ پنجره ظاهر شده با کلیک کردن روی نقاط مختلف رنگ قادر خواهید بود تا میزان رنگ را در مدهای گوناگون در ستون سمت راست آن ببینید و یا در سیستم هگزادسیمال در کادر پایین پنجره کد رنگ را مشاهده نمایید .
از طرف دیگر هر رنگ دارای تعداد متغیری رنگ در هر کانال رنگی است که افزایش آن افزایش کیفیت و لذا افزایش حجم تصویر را در پی خواهد داشت که توجه به این امر در کاربردهای گوناگون رنگ ها باید مد نظر قرار بگیرد . این دو مد رنگی عبارت از 8 و 16 Bits\Channel می باشند که از منوی Image\Mode قابل دسترس می باشند .
به طور کل در فتوشاپ هشت مد رنگی را به شرح زیر در اختیار کاربر قرار می دهد که از منوی Image\Mode در دسترس می باشد :
فهرست :
RGB Color mode
این مد رنگ در واقع برای شدت رنگ در دامنه صفر(سیاه) تا 255(سفید) برای پیکسل هایی طراحی شده است که از سه رنگ قرمز ، سبز و آبی ترکیب شده و به وجود آمده اند . زمانی که میزان هر سه رنگ یکسان باشد رنگی خاکستری را به وجود می آورد . تصاویر دارای مد رنگی RGB دارای سه رنگ و یا سه کانال رنگی می باشند که تکثیر پی در پی آن ها باعث تولید رنگ های روی صفحه نمایش می گردد . سه کانال رنگ به 24 بیت (8 bits x 3 channels) ترجمه می شود که شامل اطلاعات رنگ برای هر پیکسل می باشد . با این 24 بیت می توان بالای 7/16 میلیون رنگ را ایجاد نمود . با 48 بیت(16 bits per channel) بیشتر رنگ ها باز تولید شده و یا تکرار می شوند .
این مد رنگی بیشتر برای نمایش صفحه مونیتور به کار می رود . این بدین معناست که حتی اگر تصویر شما از مد رنگ غیر نمایشی باشد بازهم آن را تبدیل به مد RGB می کند که قابل نمایش بر روی مونیتور باشد .
هر چند که RGB مد رنگی استانداردی می باشد اما بازهم کیفیت رنگ مورد نمایش به سخت افزار و کارت گرافیک شما بستگی دارد و لذا فتوشاپ با توجه به سخت افزاری که سکوی نمایش می باشد این تنظیمات را تغییر داده و بهترین و نزدیکترین نمایش رنگ را انتخاب می نماید .
CMYK Color mode
در فتوشاپ ، مد CMYK که کوتاه شده Cyan Magenta Yellow Black
(آبي متمایل به سبز-سرخ-زرد-مشکي ) می باشد ، در واقع با تخصیص درصدهای متفاوت مقادریر گوناگون جوهر(رنگ) برای هر پیکسل به دست می آید.روشنترین رنگ شامل پایین ترین درصدها و تیره ترین رنگ ها از تخصیص بالاترین درصد ها به دست می آید زیرا میزان غلظت رنگ در این حالت بیشتر خواهد بود . به عنوان مثال قرمز روشن محتوی2% cyan, 93% magenta, 90% yellow, 0% black می باشد . میزان رنگ سفید نیز با تخصیص صفر درصد به تمام جوهرها به کار می رود .
از مد CMYK زمانی استفاده نمایید که قصد دارید حداکثر کیفیت را از تصویرتان به دست آورید که این امر برای چاپ بیشتر مد نظر می باشد . تبدیل از مد RGB به CMYK به تفکیک رنگ ها منجر می شود و بنابراین می توانید در مد RGB تصویری را ویرایش نموده و سپس آن را به مد CMYK تبدیل نمایید . در مد RGB می توانید افکت هایی را به تصویر اعمال نمایید که در مد CMYK این کار ممکن نیست . اگر کاربر حرفه ای فتوشاپ باشید متوجه شده اید که در مد CMYK بسیاری از افکت ها غیر فعال می باشند اما در مد RGB تمام آن ها فعال می گردند لذا می توانید از این امکان یعنی کار در مد RGB و سپس تبدیل به مد CMYK استفاده نمایید . شما همچنین قادر خواهید بود تا مستقیما بر روی تصاویر دریافتی از اسکنر و یا سیستم های تصویری با کیفیت بالا در مد CMYK کار نمایید .
هر چند که CMYK مد استانداردی به شمار می رود اما بازهم کیفیت ترکیب جوهرها بستگی به کیفیت دریافت و چاپ تصاویر و تجهیزات لازم دارد . فتوشاپ سعی می کند که نزدیکترین حالت به بهترین کیفیت را برای تصاویر در مد CMYK انتخاب نماید .
Lab Color mode
Lab یک مد رنگی واسط در فتوشاپ می باشد که هنگام تبدیل رنگی از یک مد به مد دیگر ایجاد می شود .Lab Color Lab Color در واقع از سه جوهر lightness (L) که در دامنه صفر تاصد قابل تغییر می باشد ، Green-red axis (a) و blue-yellow axis (b) که در دامنه 127+ تا 128- متغیرند تشکیل شده است. در پالت رنگی فتوشاپ جزء a و جزء b در دامنه 120+ تا 120- قابل مقیاس دهی می باشند .
شما می توانید از مد Lab برای کار بر روی تصاویر CD های عکس ، ویرایش درخشنگی و روشنایی و میزان رنگ تصاویر استفاده نموده و سپس تصاویر را میان چند سیستم منتقل نموده و یا توسط چاپگرهای PostScript سطح 2 و سطح 3 چاپ نمایید . برای چاپ تصاویر مد Lab توسط سایر ابزار های PostScript می توانید آن را ابتدا به مد CMYK تبدیل نمایید .
تصاویر Lab می توانید به صورت Photoshop EPS, Large Document Format (PSB), PDF, Photoshop Raw, TIFF, Photoshop DCS 1.0, or Photoshop DCS 2.0 formats ذخیره شوند .
تصاویر با مد Lab و دارای عمق رنگ 48 بیت (16 bits per channel) را می توان به فرمت های Large Document Format (PSB), Photoshop PDF, Photoshop Raw, or TIFF formats ذخیره نمود .
دقت کنید که فرمت های DCS 1.0 و DCS 2.0 هنگام اجرا تبدیل به مد CMYK می شوند .
Bitmap mode
این مد رنگی در واقع دو جوهر سیاه و سفید را برای تولید رنگ هایی برای پیکسل های یک تصویر ترکیب می کند . تصاویر موجود در این مد را bitmapped 1-bit /images می نامند زیرا عمق بیت آن ها یک می باشد .
در جلسه بعد سایر مدهای رنگ را توضیح خواهم داد .
استفاده از رنگ های ایمن برای وب نیز از این دست رنگ ها محسوب می شود زیرا حجم کمتری را در پی داشته و در عین حال سرعت بارگزاری صفحات وب را افزایش می دهد این در حالی است که کیفیت این دست تصاویر به نسبت سایر مد های رنگی نظیر CMYK پایین تر است .
Grayscale mode
مد Grayscale بالای 256 درجه رنگ را برای خاکستری تدارک می بیند . هر پیکسل رنگ در مد Grayscale روشنایی ای در دامنه صفر(سیاه) تا صد ( سفید) را ایجاد می نماید . همچنین درصدهای گوناگون جوهر سیاه نیز در حوزه تعریف مد Grayscale قرار می گیرند . تصاویر سیاه و سفید به طور خودکار در مد Grayscale تعریف می شوند .
همانند سایر مد های رنگی با وجود استاندارد بودن درصدهای رنگ و ایجاد پیکسل های رنگی از این درصدها اما بازهم رنگ هر پیکسل به کیفیت ابزارها و سیستم های اسکن و چاپ دارد اما فتوشاپ سعی می کند بهترین تکیب را در نظر بگیرد .
شما قادر خواهید بود تاتمام تصاویر رابه مد Grayscale تبدیل نمایید که کیفیت بالایی نیزخواهد داشت و برای امور چاپ به صورت سیاه و سفید کاربرد فراوانی دارد . تبدیل تصاویر سیاه و سفید به رنگی نیز میسر است که در کتب آموزشی فتوشاپ خواهید آموخت . این تکنیک Colorize نام داشته و با استفاده از امکان Hue\saturation که از منوی Image\Adjustment قابل دسترس است ممکن می باشد .
Duotone mode
مد Duotone که در واقع با ایجاد دامنه های گوناگون رنگی از یک تا چهار یعنی monotone, duotone (two-color), tritone (three-color), and quadtone (four-color) به ایجاد رنگ های سفارشی کمک می کند .
در امور چاپ برای ایجاد تصاویر تک رنگ ، دو رنگ ، سه رنگ و چهار رنگ قابل استفاده می باشد . به بیان دیگر فتوشاپ به شما این اجازه را می دهد تا با خلق تصاویر در وضعیت های چهارگانه این مد ، و ویرایش رنگ ها و تبدیل به این وضعیت ها آن ها را برای چاپ های تک رنگ ، دو رنگ ، سه رنگ و چهار رنگ مورد استفاده قرار دهید . Monotones که در واقع همان رنگ خاکستری بوده که فاقد جوهر سیاه می باشد . سایر وضعیت ها نیز ترکیبات گوناگونی از جوهرهای رنگی می باشد .
Indexed Color mode
تصاویر موجود در مد Indexed Color با استفاده از 256 رنگ تصاویری با عمق رنگ 8 بیت را ایجاد می نمایند . با تبدیل به این مد ، فتوشاپ جدول رنگ ها را ایجاد می نماید که هر رنگ موجود در تصویر به رنگی در این جدول اشاره می کند و ز این رو شاخص دار یا Indexed Color خوانده می شود . اگر رنگی در تصویر باشد که در جدول وجود ندارد ، نرم افزار سعی می کند تا نزدیکترین رنگ ممکنه را به این رنگ بیابد .
این مد با کاهش حجم فایل کیفیت را حفظ می نماید زیرا به جای تخصیص کانال های رنگ برای رنگ های متفائت تصویر ، یک جدول رنگ موجود است که هر رنگ توسط شاخصی به مدخلی از این جدول اشاره می کند . در این حالت فقط باید جدول ذخیره شود که به مراتب حجم بسیاری کمتری را نسبت به زمانی که هر تصویر به شخصه کانال ها رنگی خود را نگه می دارد اشغال خواهد نمود . برای ویرایش تصاویر در این مد نیز می توانید ابتدا تصویر را به مد RGB برده و سپس به مد Indexed Color برگردانید . تصاویر موجود در این مد با فرمت های BMP, GIF, Photoshop EPS, Large Document Format (PSB), PCX, Photoshop PDF, Photoshop Raw, Photoshop 2.0, PICT, PNG, Targa, or TIFF formats ذخیره می شوند . TIFF فرمت استاندارد تصاویر چاپی می باشد . PNG نیز فرمت پرکاربرد تصاویر موجود در وب است . Targa نیز با حذف کانال های آلفا کاربرد بسیار زیادی در صنعت ویرایش تصاویر دارد .
Multichannel mode
که 256 سطح رنگ از خاکستری را در هر کانال رنگ خود به کار می برد . این مد رنگی برای چاپ ویژه به کار می رود . فرمت های رایج این مد رنگی نیز Photoshop 2.0, Photoshop Raw, or Photoshop DCS 2.0 می باشد .