روز جهانی هواشناسی

روز جهانی هواشناسی در سال ۱۹۵۰ توسط سازمان جهانی هواشناسی شکل گرفت.

سازمان جهانی هواشناسی(WMO)، همه ساله ۲۳ مارس مصادف با سوم فروردین را که در ایران این روز مصادف با روز سوم عیدباستانی نوروز ایرانیان و تعطیل رسمی می باشد بعنوان روز جهانی هواشناسی تعیین کرده است. این سازمان هر سال یک شعار را برای روز جهانی هواشناسی معرفی می کند و این روز در تمام کشورهای عضو سازمان جشن گرفته می‌شود.

شعار روز جهانی هواشناسی
شعار روز جهانی هواشناسی در سال 2015
میشل ژارو دبیر کل سازمان هواشناسی جهانی با اعلام شعار “دانش اقلیمی برای کنش اقلیمی” به عنوان شعار روز جهانی هواشناسی در سال 2015 ضمن گرامیداشت این روز در پیامی به همین مناسبت آورده است که: تغییرات آب و هوایی نگرانی همه ماست. این پدیده تقریباً تمام بخشهای اجتماعی-اقتصادی از کشاورزی تا گردشگری،زیرساخت تا سلامت را تحت تاثیر قرار می دهد بر منابع استراتژیک مانند آب،غذا،انرژی موثر است.سرعت توسعه پایدار را نه فقط در کشورهای درحال توسعه بلکه در تمام کشورها کند و حتی آن را تهدید می کند. ایشان یادآور شده است که: هزینه انفعال در این زمینه بالاست و حتی بالاتر خواهد شداگر ما بی درنگ و قاطعانه اقدام نکنیم.

سال 2014
میشل ژارو دبیر کل سازمان هواشناسی جهانی در پیامی به مناسبت روز جهانی هواشناسی در سال 2014 اعلام کرد: سهم جوانان در آینده جهان، سازمان جهانی هواشناسی را بر آن داشت تا ˈهوا و اقلیم: مشارکت جوانانˈ را به عنوان شعار روز هواشناسی جهانی در سال 2014 برگزیند.

سال 2013
سازمان هواشناسی جهانی(WMO ) نظر به اهمیت دیده بانی هواشناسی و وجود شبکه ایستگاههای هواشناسی در سراسر جهان که به منظور دستیابی به داده های واقعی هواشناسی جهت پایش آب و هوای کره زمین به منظور حفاظت از جان و مال انسانها تاسیس شده است عنوان شعار سال ۲۰۱۳ روز جهانی هواشناسی را “دیده بانی هواشناسی برای حفاظت از جان ومال” انتخاب کرده است.

سال 2011
با توجه به تغییرات گسترده آب و هوایی و وقوع حوادث اقلیمی مختلف شعار امسال تغییر آب و هوا و حوادث فوق العاده انتخاب شده است.

سال 2010
به مناسبت شصت امین سال تاسیس سازمان جهانی هواشناسی شعار امسال 60 سال خدمت برای ایمنی و رفاه شما انتخاب شده است.

هواشناسی در ایران
مطالعه و بررسي جَو، همواره مد نظر دانشمندان ایرانی بوده است. از اين رو، بسياري از دانشمندان نجوم، در آثار خود بخشي را به مسائل جوّي اختصاص داده‌اند. محمد بن زكرياي رازي، ابن سينا، حكيم عمر خيام، ابوريحان بيروني و انوري، شاعر معروف از شخصيت‌ها و دانشمندان ايراني بوده‌اند كه دربارة پديده‌هاي جوّي مطالبي در آثار خود به يادگار گذاشته‌اند.
فعاليت‌هاي منظم هواشناسي، اولين بار با اندازه گيري عناصر جوّي، سفارتخانه‌هاي انگليس و روس در تهران و مناطق نفتخيز جنوب كشور آغاز شد و اين اطلاعات، صرفاً به بايگاني كشورهاي مربوط منتقل شده و احتمالاً در برنامه‌هاي تحقيقاتي آن ها، مورد استفادة ويژه قرارگرفته است.
درس هواشناسي، در سال 1298 در برنامة درسي مدرسة برزگران گنجانده شد و آن را، معلمان فرانسوي تدريس مي‌كردند و در همان محل، اولين سكوي هواشناسي احداث شد كه در آن، دماي هوا، رطوبت نسبي و ميزان بارندگي را اندازه گيري مي‌كردند. اين ايستگاه، در سال 1308 كامل شد و غالب عناصر جوّي را ديده باني مي‌كرد تا اين كه بتدريج در اثر نياز شديد بخش‌هاي كشاورزي و آبياري، تعدادي ايستگاه ديگر نيز، بر حسب ضرورت در نقاط مختلف كشور تأسيس كردند كه مسئوليت آن، با بنگاه مستقل آبياري، وابسته به وزارت كشاورزي وقت بود.
بعد از جنگ جهاني دوم، نيروهاي متفقين، براي سلامت پرواز هواپيماهـاي خودي، واحد كوچك هواشناسي داير كردند كه نيازهــــاي هواشناسي بخش هواپيمائي آنها را تأمين مي‌كرد. در آن هنگام، بنگاه مستقل آبياري وزارت كشاورزي، اقدام به تربيت يك گروه ديده‌بان هواشناس كرد كه اين ديده‌بانان، در سال 1327 فارغ التحصيل شدند و در ايستگاه‌هاي هواشناسي مشغول به كار گرديدند.
هواپيمائي كشوري نيز، به علت نياز به اطلاعات جوّي در فرودگاههاي كشور، اقدام به تأسيس ايستگاه‌هاي هواشناسي كرد. در اثر نياز شديد برنامه‌ريزان به آمار و اطلاعات اقليمي از نواحي مختلف كشور و ناهماهنگي در تأسيس ايستگاه‌هاي هواشناسي – كه در بخش‌هاي مختلف ايجاد مي‌شد – مسئولان وقت، تأسيس يك واحد هواشناسي مستقل را در كشور ضروري دانستند. لذا در سال 1334 اداره كل هواشناسي كشور، وابسته به وزارت راه، تأسيس شد. اين اداره كل، بعدها به صورت سازماني مستقل، زير نظر وزارت جنگ قرار گرفت كه بعد از پيروزي انقلاب اسلامي، دوباره زير نظارت وزارت راه و ترابري درآمد.
در هنگام تشكيل اداره‌كل هواشناسي در سال 1334، تمامي ايستگاه‌هاي هواشناسي – كه در بخش‌هاي مختلف تأسيس شده بود – به اين اداره كل واگذار شد. ايستگاه‌هاي واگذار شده، از نوع سينوپتيك، اقليم شناسي و باران سنجي بودند كه هريك، ديده باني هاي مربوط به خود را انجام مي‌دادند. در آن زمان، تعداد ايستگاه‌هاي سينوپتيك 34، و اقليم شناسي 107 و باران سنجي 160 بود.
گسترش ايستگاه‌هاي هواشناسي و توسعة شبكة آن، پس از پيروزي انقلاب اسلامي شتاب بيش‌تري گرفت. در سال 1338، هوا شناسي ايران به عنوان يكصد و سومين عضو سازمان هواشناسي جهاني، به عضويت اين سازمان جهاني درآمد.
سازمان هواشناسي كشور، قبل از انقلاب بيش‌تر درخدمت ترابري هوائي و صنعت هواپيمائي بود و به مسائل هواشناسي كاربردي، كم‌تر توجه مي‌شد. ولي پس از انقلاب اسلامي و با تعيين كشاورزي به عنوان محور اصلي فعاليت‌هاي اقتصادي كشور، اين سازمان نيز، خدمات خود را به سمت كشاورزي سوق داد و امروزه، توسعة ايستگاه‌ها و بهكرد سامانة آمار هواشناسي كشور، در جهت ارائة خدمات به بخش‌هاي تحقيقاتي كشاورزي، دامداري، آبياري و غيره، گرايش دارد.