9 اکتبر – روز جهانی پست

پست، کهن ترین و گسترده ترین نوع ابزار ارتباطی بین مردم یک کشور با ساکنان دیگر سرزمینها و مناطق جهان است. هر پستچی از انجام 3000 سفر جلوگیری می کند، که هر سفر افزون بر هزینه، پیامدهای دیگری چون اتلاف وقت، فشارهای عصبی و روحی، آلودگی هوا و انواع خسارتهای احتمالی مالی و جانی را نیز به همراه دارد.

از سال 1969 روز 9 اکتبر – سال‌روز تأسیس اتحادیهٔ جهانی پست به عنوان روز جهانی پست تعیین گردید.
• اتحادیه جهانی پست
اتحادیه جهانی پست نخستین انجمن در جهت همکاری بین کارکنان بخش پست و از مؤسسات تخصصی وابسته به سازمان ملل متحد است. اتحادیه جهانی پست با تصویب معاهده برن در سال ۱۸۷۴ تأسیس شد. اتحادیه جهانی پست از نظر قدمت و سابقه دومین سازمان بین‌المللی جهانی محسوب می‌شود. در ۱۸۷۸ عنوان اتحادیه عمومی پست‌ها تبدیل به اتحادیه جهانی پست شد. هدف این اتحادیه کمک به سازماندهی و بهبود بخشیدن خدمات پستی در سطح بین‌المللی است. مقر اصلی اتحادیه در برن، سوئیس است.
• ساختار اتحادیهٔ جهانی پست
اتحادیهٔ جهانی پست از ۴ رکن اصلی تشکیل شده‌است:
کنگره: کنگره رکن اصلی و عالی اتحادیهٔ جهانی پست است. هر ۴ سال یک‌بار، تمامی دولت‌های عضو اتحادیه در کنگره جمع می‌شوند تا در خصوص برنامه‌های آینده اتحادیهٔ جهانی پست و تجدیدنظر در اسناد آن، که شامل سند مؤسس، کنوانسیون‌ها و قرادادهای مراسلات پستی است، تصمیمات جدیدی اخذ نمایند.
شورای اجرایی:  شورای اجرایی (CA) مرکب از ۴۰ کشور عضو است و سالی یک‌بار در مقر اتحادیه، برن تشکیل جلسه می‌دهد. شورای اجرایی در فواصل تشکیل کنگره‌ها مسئولیت نظارت بر اجرای قوانین اتحادیه و مصوبات کنگره و استمرار کارها را برعهده دارد. هم‌چنین شورای اجرایی مسئول ارتقا و تعدیل تمامی جنبه‌های کمک‌های فنی ِ پستی، ما بین تمامی دولت‌های عضو اتحادیه‌است.

شورای بهره‌برداری پستی: شورای بهره‌برداری پستی (POC) از ۴۰ دولت عضو تشکیل شده‌است و سالی یک‌بار در برن تشکیل جلسه می‌دهد. شورای بهره‌برداری پستی، رکن فنی و عملیاتی اتحادیه‌است. این شورا هم‌چنین مسائل فنی، اقتصادی و تجاری مربوط به امور پستی را بررسی می‌کند.
دفتر بین‌المللی: دفتر بین‌المللی (IB) اتحادیه در برن، سوئیس واقع است. نزدیک به ۲۵۰ کارمند از بیش ۵۰ کشور در دفتر بین المللی اتحادیه کار می‌کنند. دفتر بین‌المللی به عنوان یک نهاد ارتباطی، اطلاعاتی، مشورتی و ارتقادهندهٔ همکاری‌های فنی بین ادارات پستی در اتحادیه عمل می‌کند. این رکن نقش دبیرخانهٔ اتحادیه را هم بر عهده دارد. اتحادیه جهانی پست علاوه بر این دفتر بین‌المللی، دفترهای مرکزی دیگری هم در نقاط مختلف جهان تأسیس کرده‌است تا بتواند هماهنگی‌های بین‌المللی بیش‌تری را در زمینهٔ خدمات پستی جهانی ارائه نماید.
• اهداف اتحادیه جهانی پست
– سازمان‌دهی و کامل نمودن خدمات پستی؛
– ارتقا و توسعهٔ همکاری‌های بین‌المللی؛
– ارائهٔ کمک‌های فنی و نظرهای مشورتی به کشورهای نیازمند عضو اتحادیه؛
– ایفا کردن نقش رابط و میانجی‌گر بین اعضا؛
– تنظیم و تصویب قوانین برای تبادلات پستی بین‌المللی؛
– ارائهٔ توصیه‌هایی در جهت برانگیختن سطح رشد در مراسلات و امانات پستی و بهبود کیفیت این خدمات برای مشتریان.
• سابقه پست درایران
فعالیتهای پستی در ایران، قدمتی سه هزار ساله دارد و حتی برخی از مورخین، ایرانیان را مبتکر ارتباط پستی می دانند. در سال 1297 ه.ق ناصرالدین شاه دستور داد تا مؤسسه پست آن روز به وزارت تبدیل شود و اداره آن را به امین الملک، وزیر وظایف و رئیس دارالشوراء سپرد.
پس از صدارت امیرکبیر، تحولات تازه ای در پست کشور ایجاد گردید، فعالیت پستی کشورهای استعمارگر تعطیل شد و پیکهای پست ایران، با نظم و نظامی تازه که امیرکبیر ایجاد کرده بود با سرعت و دقت بسیار، امور مراسلاتی را انجام می دادند. شایان ذکر است که چون پست در ایران از قدمتی طولانی برخوردار است، از فعالیت چاپارهای قدیم تا پست پیشرفته کنونی، ابزارو آثاری گرانبها و دیدنی گردآوری شده است که در موزه پست نگهداری می شود.
• برخی فعالیت های پیشنهادی اتحادیه پستی جهانی به مناسبت روز جهانی پست:
– انتشار پیام دبیرکل اتحادیه و سخنرانی و مصاحبه با مقامات ارشد دولتی از طریق رسانه‌های جمعی
– انتشار مطالبی پیرامون اتحادیه پستی جهانی و شبکه گسترده پستی در مجلات پستی، بولتن های خبری، نشریات کارکنان و مجلات فیلاتلیک با تأکید بر نقش مهم بخش پستی در جامعه اطلاعاتی
– انتشار تمبرهای ویژه و پاکتهای مهر روز
– فروش کارت پستالهای ویژه روز جهانی پست
– نصب پوسترهای روز جهانی پست در دفاتر پستی وامکن عمومی
– توزیع پرسشنامه‌ میان عموم مردم به منظور جمع‌آوری نظرات و پیشنهادات آنان در خصوص بهبود خدمات پستی
– تجلیل از کارمندان پستی و اهداء جوایز ویژه برای کارمندان برجسته
– سازماندهی و برگزاری مسابقات فرهنگی و ورزشی ویژه روز جهانی پست
– توزیع نمونه‌های تبلیغاتی از قبیل تی‌شرت، مدال، برچسب و … دارای شعار روز جهانی پست