29 سپتامبر – روز جهانی قلب

علائم بیماری‌های قلبی در بسیاری از موارد دیر ظاهر می‌شوند و نداشتن علامت، دلیل بر سلامت قلب نیست. اولین گام برای داشتن یك قلب سالم، شناخت عوامل خطری است كه قلب را تهدید می‌كنند.

مقدمه

در سال ھای اخیر آمار مرگ و میر بیماران قلبی و عروقی در دنیا افزایش چشمگیری داشته است. به گزارش فدراسیون جھانی قلب، سالانه ١٧٫١ میلیون نفر در دنیا، بخاطر عارضه ھای قلبی جان خود را از دست می دھند. این مساله اھمیت اطلاع رسانی در خصوص راه ھای پیشگیری از بروز عوارض قلبی را بیش از پیش نمایان می کند. بیماری ھای قلبی و عروقی یکی از شایع ترین علل مرگ و میر در ایران به شمار می روند. نزدیک به ۴٠ درصد علل فوت جوانان در ایران، بیماری ھای قلبی شناخته شده اند.
روز جهانی قلب
به منظور برنامه‌ریزی برای پیشگیری از بروز بیماری‌های قلبی، اطلاع رسانی مناسب به افراد جامعه و مبارزه همه جانبه با عوامل خطرساز بیماری‌های قلبی، دولت‌ها و مردم به فكر مقابله با این بیماری‌ها افتادند. از جمله نهادهای مردمی مانند فدراسیون بین‌المللی قلب‌شناسی و انجمن بین‌المللی قلب‌شناسان، در سال 1978 میلادی تاسیس گردید که مسوولیت آن پیشگیری و كنترل بیماری‌های قلبی عروقی بود.

با ادغام این دو انجمن با یكدیگر و تغییر نام آنها رسما از سال 1998 ، فدراسیون جهانی قلب تشكیل شد. فدراسیون جهانی قلب با این نگرش كه تمام كشورهای عضو این فدراسیون می‌توانند به ریشه‌كنی همه‌گیری جهانی بیماری‌های قلبی عروقی كمك كنند، با همكاری سازمان بهداشت جهانی 29 ماه سپتامبر هر سال را به عنوان روز جهانی قلب تعیین كرد و هرساله با شعاری متفاوت این روز گرامی داشته می‌شود. در روز جهانی قلب فعالیت‌های مختلف مانند كلاس‌های آموزشی، مسابقات ورزشی، نمایش‌ها و نمایشگاه‌ها و بسیج‌های اندازه‌گیری فشار خون، كلسترول خون و… برگزار می‌شود. از سال 1378 مراسم روز جهانی قلب در كشور ما نیز هر ساله برگزار می‌شود.

عوامل موثر در بروز بیماریهای قلبی
علائم بیماری‌های قلبی در بسیاری از موارد دیر ظاهر می‌شوند و نداشتن علامت، دلیل بر سلامت قلب نیست. اولین گام برای داشتن یك قلب سالم، شناخت عوامل خطری است كه قلب را تهدید می‌كنند. پزشكان معتقدند، هر چه میزان كلسترول بد یا LDL در خون شما بالاتر باشد و تعداد بیشتری از عوامل خطرزا را داشته باشید، به همان اندازه در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری های قلبی قرار دارید. افرادی كه قبلا مبتلا به بیماری قلبی بوده اند، در معرض خطر بیشتری برای وقوع یك حمله قلبی مجدد هستند.
عوامل خطرزای اصلی در بیماری های قلبی عبارتند از:
* استعمال سیگار
* فشار خون بالا
* میزان کم كلسترول خوب یا HDL (كمتر از 40 میلی گرم در دسی لیتر)
* سابقه خانوادگی بیماری‌های قلبی زودرس
* سن (در مردان 45 سال یا بیشتر و در زنان سن 55 سال یا بیشتر)‌
اگرچه چاقی و نداشتن فعالیت بدنی در فهرست بالا نیامده است، ولی باید توجه داشته باشیم كه این عوامل نیز در بروز بیماری های قلبی موثر هستند. برای آن كه مشخص شود تا چه اندازه در معرض خطر بیماری‌های قلبی قرار دارید، باید به پزشك مراجعه كنید.

نکاتی برای محافظت از قلب
برای داشتن قلب و بدنی سالم و پیشگیری از بروز عوارض و مشکلات قلبی و عروقی، رعایت نکات زیر توصیه می شود:
1- سیگار نکشید: یکی از مھمترین عوامل بروز حملات قلبی، سیگار است. احتمال بروز حمله قلبی در یک فرد سیگاری، تا ٧٠ درصد بیشتر از یک فرد غیر سیگاری است. اگر سیگار می کشید و در کنار آن ھم به سلامتی قلب و بدن خود اھمیت می دھید، بدانید که این دو در تضادی عظیم ھستند. پس سعی کنید از ھمین امروز سیگار را کنار بگذارید.
2- مصرف کربوھیدارت ھا را کم کنید: تحقیقات نشان داده اند که مصرف بیش از انداره موادی که کربوھیدارت دارند، احتمال بروز بیماری قلبی را تشدید می کنند. مواد غذایی مانند کورن فلکس، نان ھای چرب و سیب زمینی سرخ کرده در این دسته قرار می گیرند.
3- چک آپ منظم داشته باشید: اگر در خانواده تان، فرد یا افرادی با سابقه بیماری و یا حمله قلبی ھستند، آگاه باشید که شانس بروز این بیماری در شما بیشتر از سایرین است. به ھر ترتیب می توانید با چک آپ منظم،بررسی سطح کلسترول خون و اندازه گیری فشارخون در بازه ھای زمانی منظم، قبل از بروز حادثه از خود محافظت کنید. البته این چک آپ ھا برای ھمه افراد توصیه می شوند.

4- فعالیت ھای ورزشی منظم را از یاد نبرید: روزانه ٢٠ تا ٣٠ دقیقه از وقت خود را به ورزش ھای سبک اختصاص دھید. این مقدار ورزش می تواند سرعت تپش قلب شما را بین شصت تا ھفتاد درصد افزایش دھد. پیاده روی به عنوان یکی از بھترین و ساده ترین ورزش ھا بھترین توصیه است. حتی اگر در توان خود می بینید، بد نیست در این ٢٠ دقیقه، کمی ھم دویدن را امتحان کنید.
5- استرس به خود راه ندھید: برخی متخصصین، استرس و ناراحتی اعصاب را مھمترین دلیل بیماری ھا و عوارض قلبی به حساب می آورند. استرس حاد، در حد عواملی ھمچون سیگار کشیدن، فشار خون بالا، افزایش کلسترول خون و عدم فعالیت بدنی، می تواند ریسک حمله قلبی را افزایش دھد.