27 سپتامبر – روز جهانی جهانگردی

از ديد سازمان ملل، جهانگرد يا گردشگر كسي است كه كشوري غير از كشور محل اقامت خود را مورد بازديد قرار دهد، مشروط بر اين­كه، اين بازديد به منظور احراز هيچ­گونه شغل و كسبي نباشد و حداقل 24 ساعت و حداكثر سه ماه در كشور ميزبان توقف نمايد.

روز جهانی جهانگردی

از سال ۱۹۸۰، سازمان جهانی گردشگری سازمان ملل متحد سالانه روز ۲۷ سپتامبر را به عنوان روز جهانی گردشگری جشن می‌گیرد. اساسنامه این روز در تاریخ ۲۷ سپتامبر سال ۱۹۷۰ به تصویب سازمان جهانی گردشگری رسید. انتخاب و تصویب این روز نقطه عطفی در گردشگری جهانی محسوب می‌شود. هدف از گرامی داشت چنین روزی، بالا بردن سطح آگاهی در مورد نقش گردشگری در جامعه جهانی و نشان دادن چگونگی تاثیر گردشگری بر ارزش‌های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در سراسر جهان است.

جهانگردی چیست؟
پديده­ ي مسافرت را از محلي به محل ديگر و از كشوري به كشور ديگر، بدون در نظر داشتن قصد مهاجرت، اشتغال يا اقامت مستمر، جهانگردي گويند. از ديد سازمان ملل «جهانگرد يا گردشگر كسي است كه كشوري غير از كشور محل اقامت خود را مورد بازديد قرار دهد، مشروط بر اين­كه، اين بازديد به منظور احراز هيچ­گونه شغل و كسبي نباشد و حداقل 24 ساعت و حداكثر سه ماه در كشور ميزبان توقف نمايد و مسافرت او مبني بر يكي از علل زير باشد: تفريح، استراحت، گذراندن تعطيلات، امور خانوادگي، درمان و امور پزشكي، ورزش، امور مذهبي، مأموريت يا شركت در هم­ انديشي­ها.»
تاريخچه­ ي جهانگردی

تاريخچه­ ي جهانگردي را، مي­توان به گذشته­ هاي دور نسبت داد. چنان­كه در دوران پيش از اسلام، برخي از يونانيان و روميان به ايران سفر مي­كردند. پاره ­اي از آنان چون “هردوت” و “گزنفون” سفرنامه­ هائي با موضوع ديدار از ايران نوشته ­اند. در دوران بعد از اسلام نيز، نخستين كسي كه از مغرب­ زمين به ايران سفر كرد و سفرنامه­ هائي در اين باره نوشت “بنيامين تودلاي” اسپانيائي بود كه در سال 1159م. به كشورهاي مختلف از جمله ايران سفر كرده است.

در گذشته­ هاي دور، مرداني كه شهامت و جسارت روياروئي با مشكلات را به جان مي­ خريدند و مدت­ هاي مديدي در بيابان ­ها و صحراها و از ميان راه­ هاي پرخطر رد مي­شدند تا به شهر و دياري برسند، سياح مي­ ناميدند؛ نظير ابن بطوطه، ناصر خسرو، ماركوپولو.
در قرن نوزدهم اصطلاح جهانگرد يا توريست [Tourist] جايگزين سياح شد. در آن زمان اشراف­ زادگان فرانسوي، براي تكميل تحصيلات و كسب تجربه­ هاي لازم زندگي مسافرت مي­ كردند. اين جوانان، در آن زمان توريست ناميده مي­ شدند. بعدها اين اصطلاح براي كساني به كار رفت كه براي سرگرمي، وقت­ گذراني و گردش، به فرانسه سفر مي­كردند. اين اصطلاح، با گذشت زمان به مسافرت خارج از فرانسه نيز تعميم داده شد و به همه­ ي افرادي كه به خارج از كشور محل اقامت خود  مسافرت مي­ كردند، توريست گفته شد.
اطلاعات تاريخي، نشان مي­ دهد كه مسافرت براي استراحت و تفريح، از اوايل قرن شانزدهم ميلادي شروع شده و نمي­ توان انگيزه­ ي اصلي سياحان معروفي چون: ابن بطوطه، واسكودوگوما، كريستف كلمب و ماركوپولو و مانند اين­ها را، تفريح و استراحت دانست. اينان، سياحاني حرفه­ اي بودند كه براي كشف سرزمين­ هاي جديد، تجارت، ماجراجوئي، شناخت اقوام و ملت­ هاي ديگر و يا زيارت، گام در سفرهاي چندين­ ساله مي­ گذاشتند.
سازمان جهانی گردشگری (UNWTO)

سازمان جهانی گردشگری به اختصار (UNWTO) مستقر در شهر مادرید اسپانیا، یکی از نمایندگی‌های سازمان ملل است که وظیفه هدایت صنعت گردشگری را دارد. سازمان جهانی گردشگری به عنوان محل گفتگوی کشورها درباره سیاست‌ها و تجارب عملی آنها درباره دانش گردشگری است. این سازمان نقش مرکزی و مهمی در ترفیع وضعیت تعهد و توانایی‌های موجود کشورهای در حال توسعه در زمینه گردشگری دارد.
انواع جهانگردی
جهانگردی بر حسب اغراضی که مردم به جهت آن سفر میکنند، دارای اقسام ذیل است:
1- جهانگردی تفریحی؛ افراد یا دسته‌هایی را شامل می‌شود كه با هدف تفریح، استراحت، گذراندن تعطیلات از سرزمین خود به سفر می‌روند.
2- جهانگردی درمانی؛ شامل افرادی می‌شود كه برای استفاده از تغییرات آب و هوا، با هدف پزشكی و درمانی و استفاده از آبهای معدنی، اقدام به مسافرت می‌كنند.
3- جهانگردی فرهنگی؛ که در آن افراد برای آشنایی با فرهنگ و هنر و آداب و رسوم ملل مختلف، آثار تاریخی و مطالعه علمی، اقدام به سفر می‌كنند.
4- جهانگردی مذهبی؛ هدف از این نوع جهانگردی زیارت اماکن مقدسه، بازدید از اماکن مذهبی مثل مساجد و کلیساها و معابد قدیمی، شرکت در مراسم عبادی و …
5- جهانگردی ورزشی؛ كه هر نوع مسافرتی را كه به منظور فعالیتهای ورزشی انجام می گیرد، شامل می‌شود؛ مانند كوهنوردی، شكار، شركت در مسابقات و تماشای مسابقات و…
6- جهانگردی تجاری؛ مثل مسافرتهایی كه افراد برای شركت در بازارها و نمایشگاهای كالا و صنایع تأسیسات كارخانه‌ای و نظایر آن انجام می‌دهند.
7- جهانگردی سیاسی؛ مسافرت به منظور شركت در جشن‌های بین‌المللی و مراسم خاص و كنگره‌ها و كنفرانسها را جهانگردی سیاسی می‌گویند.
توسعه جهانگردی برای رشد اقتصادی و اجتماعی
جهانگردی دارای خاصیّت ویژه‌ای است كه می‌توان آن را به منزله ی نیروی محرك توسعه اقتصادی در تمام كشورها محسوب داشت. هیچ كشوری را نمی‌توان یافت كه فاقد مواد اولیّه لازم برای توسعه جهانگردی باشد. آنچه كه كشورها را از هم متمایز می‌سازد، خود به تنهایی جاذبه جهانگردی به شمار می‌رود. طرحهای جهانگردی در كشورهای در حال توسعه از طریق ارائه كمك‌های فنی و مالی به طور وسیعی از طرف بیشتر سازمانهای مالی بین‌‌المللی و دفاتر تأمین‌كننده كمكهای اقتصادی و مالی جهانی مورد حمایت قرار گرفته است.